เงินกู้นอกระบบ
การกู้เงินนอกระบบ เป็นการที่ผู้ให้บริการเงินกู้ที่เป็นการกู้ยืมเงินกันเองระหว่างประชาชน โดยไม่อยู่ในระบบสถาบันการเงิน ทำให้ภาครัฐมีข้อจำกัดในการควบคุมการกู้ยืมในลักษณะนี้ ส่งผลให้หนี้นอกระบบไม่มีกฎเกณฑ์หรือระเบียบที่มีมาตรฐาน และไม่มีการติดตามและควบคุมจากทางราชการ เงื่อนไขการกู้และข้อตกลงต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับความพอใจระหว่างผู้ขอกู้และผู้ให้กู้ และมักเกิดปัญหาการคิดดอกเบี้ยในอัตราที่สูงเกินกว่าปกติ ถือเป็นมูลหนี้ที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย เป็นเงินกู้ที่ทุกคนอาจจะเข้าถึงได้ หลายคนเลยหลงกลโกงของหนี้นอกระบบ ทั้งๆ ที่อาจรู้ทั้งรู้ว่าเป็นเรื่องที่น่ากลัว แต่ยังก็ยังไม่วายมีคนจำนวนมากที่ยังหลวมตัว หลงกลตกเป็นทาสของขบวนการหนี้นอกระบบจนชีวิตพังและอาจไม่พังคนเดียว ครอบครัวและคนรอบข้างก็อาจพลอยเดือดร้อนไปด้วย มาดูกันว่าทำไมการกู้เงินนอกระบบมันน่ากลัว
- ดอกเบี้ยสูงลิ่ว หลายคนคิดว่าการกู้ตามระบบของสถาบันการเงินบางทีดอกเบี้ยสูง แต่เงินกู้นอกระบบนั้นสูงยิ่งกว่า เช่น ดอกเบี้ยแค่ร้อยละ 20% ต่อเดือน คืนเงินใน 12 เดือน เงินต้นและดอกเบี้ยรวม 34,000 บาท = ดอกเบี้ย 24,000 บาท ซึ่งเมื่อคิดดีๆ แล้ว ดอกเบี้ยเท่ากับ 240% ต่อปี มากกว่าเงินต้นถึง 3-4 เท่า เมื่อเปรียบเทียบกับหนี้ในระบบ ดอกเบี้ย 1.75% ต่อเดือน คืนเงินใน 12 เดือน เงินต้นและดอกเบี้ยรวม 12,100 บาท = ดอกเบี้ย 2,100 บาท
- ดอกลอย หากลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ทั้งจำนวนในคราวเดียวกัน สามารถชำระได้เพียงดอกเบี้ยเท่านั้น ทำให้ปริมาณเงินที่ต้องจ่ายโดยรวมถูกทบเข้าทั้งต้นทั้งดอกจนยอดหนี้สูงขึ้น ภาระทางการเงินก็จะเพิ่มขึ้น และเมื่อทบเข้าไปยาวนานขึ้นเรื่อยๆ จากกู้ไม่กี่พันบาทอาจจะลอยไปเป็นหลักหมื่นหรือหลักแสนเมื่อลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้
- สัญญาที่ไม่ชัดเจน เป็นสิ่งที่ค่อนข้างอันตรายหากมีการกู้ยืมแต่สัญญานั้นไม่ชัดเจน เพราะทุกครั้งก่อนทำการกู้เงินหรือยืมอะไรก็มักจะมีการย้ำให้อ่านสัญญาให้ชัดเจนก่อนทำการลงนาม แต่การทำสัญญาเงินกู้นอกระบบไม่สามารถตรวจสอบได้ ไม่ค่อยมีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจน และผู้กู้ก็ไม่สามารถต่อรองกับเจ้าหนี้ได้ด้วย รวมทั้งผู้กู้จะไม่ได้รับความคุ้มครองทางกฎหมาย ในขณะที่การกู้ในระบบแม้จะใช้เอกสารและขั้นตอนมากกว่า
- คนปล่อยให้กู้คือผู้คุม คนที่ปล่อยเงินกู้นอกระบบ มักรู้ว่าคนที่กู้เงินนอกระบบมักอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่มีอะไรจะเสียและยอมทำทุกอย่างเพื่อให้ได้เงินกู้มาใช้ทันเวลา ทำให้ในการกู้เงินนอกระบบมักมีกลโกงที่บอกเงื่อนไขการกู้เงินแบบกำกวมๆ หรือทำให้สับสน ทำให้สุดท้ายแล้ว ผู้กู้จะไม่รู้เลยว่าตอนนี้เป็นหนี้อยู่เท่าไหร่กันแน่ เพราะคนปล่อยกู้คือคนเดียวที่จะตีความข้อตกลงนั้นได้